a | |
A4 (formaat papier) | a-veer |
à propos (v.d. … brengen) | → apperpo, sjapiter, → teks |
aai | aaj |
aaien | → aje, → fiènse, käöre |
aalbes | → wiemer |
aalbes (zwarte …) | sint-janswiemer |
aalmoezenier | aalmozeneer |
aalst | aels |
aambeeld | → aambeeld |
aan de gang | gaonde, geng (aan de …), umgeng |
aan de hand (loos) | gaonde, geng (aan de …), → loos, → los, oet |
aan de kant | → obbenziej, → opziej, terzieje |
aan de man brengen | sjliete |
aan de zijkant | → obbenziej, → opziej, terzieje |
aan elkaar | aanein |
aan elkaar voorbij | langsein |
aanaarden | aanhuège |
aanaardschoffel | huèger |
aanbaksel | aanzèt |
aanbesteden | → aanbesjtae |
aanbevelen | → rikkemendere |
aanbieden | → prizzentere |
aanblik | aanzeen, geziech |
aanbrengen bij het gerecht (aanklagen) | → euverbreve |
aanbrengen (het … van strodokken) | poeppe |
aandenken | aandinke, soevenier |
aandienen wk. | veurdoon |
aandikken | diekke |
aandraaien | biedriè |
aandragen (ter tafel brengen) | inbringe |
aandragen (verklikken) | → euverbreve |
aandrang (geestelijke druk) | aandrank, → drök |
aandrang (om naar toilet te gaan) | aandrank |
aandringen (blijven …) | hamere |
aandrukken (bv. tabak in pijp) | sjtoppe |
aanduiding | vingerwiezing |
aandurven | besjtoon, → riskere |
aaneengegroeide (hoeveelheid … vruchten | kobbel |
aangaande | euver |
aangeboren | eige |
aangedaan (emotie) | aangesjlage |
aangekleed | gesjteveld |
aangeleerd krijgen in opvoeding | mètkriege |
aangenaam warm (v.h. weer) | zomig |
aangeschoten (licht dronken) | aangesjote, teut |
aangewezen (de … persoon) | effeste, eigeste, → eveste |
aangezicht | aangeziech, aansjien, bakkes |
aangezien | aangezeen, → umdat, → umtot |
aangifte doen | aangeve |
aangifte (verraderlijk … doen tegen een persoon bij een instantie) | → euverbreve |
aanhalen (liefkozen) | aanhole, doedele, knoetsje, → teutele |
aanhang | aanhank |
aanhanger | aanhenger |
aanhangwagen | → aanhangwage(l), aanhenger |
aanhankelijk | aanhenkelek |
aanhitsen | → sjtiechele |
aanhitsen tegen (hond tegen mens) | aanzètte, kiessje |
aanhoudend | → ummer(toe) |
aankaarten (bij kaartspel) | aansjpele |
aankijken | → aankieke, → aanzeen |
aanklagen | → euverbreve |
aanklampen (in ‘t voorbijgaan) | aansjete |
aankleden | aandoon, aankleije |
aankleden (zich slordig, smakeloos, weinig modieus …) | → aanpungele |
aankleding (ruwe, grove, smakeloze …) | boerekèrmes |
aankloppen (na het lijmen) | biekloppe |
aankondigen | → aankóndige |
aankondigen (noodslachting … d.m.v. bellen) | → oetbelle |
aankondiging | → advertensie, → annaos |
aanleg hebbend tot ruziën | → ensjeltig |
aanleg (talent) | aanlèğ, gaaf |
aanlengen (vloeistof) | → aanlenge, duipe |
aanleren | biebringe |
aanleveren | belevere |
aanlokken | aantrèkke |
aanloop hebben (bedrijf/onderneming) | good loupe |
aanloop (veelvuldig bezoek) | → aangank, aanluip |
aanloopproblemen | kingerkrenkde |
aanmanen | mane, rappelere |
aanmatigen | → permetere |
aanmatigend | → vrech |
aanmelden | aandene, melle |
aanmelden (… voor het ondergaan van een vrijheidsstraf) wk. | ingeve |
aanmerkingen (herhaaldelijk … maken) | kotse |
aanmodderen | → brağğele, helle |
aannaaien (bv. knoop) | aanniè, aanzètte |
aannemelijk (geloofwaardig) | → aannummelek, geluifwaerdig |
aannemen (veronderstellen) | → veróndersjtèlle |
aanpakken | aanpakke, handele, optrae |
aanpassen wk. | beröste, sjiekke, veuge |
aanpassen (gewennen) | → are |
aanplakbiljet | → affiesj, → plekaat, → raambieljèt |
aanplant | plantaasj |
aanpoten | → morkse |
aanpraten | aansjmere |
aanprijzen, aanraden | → rikkemendere |
aanraken | aankómme, bereure |
aanraken (licht …) | tieppe, toesjere |
aanranden | aanpakke, aanranne, attekere |
aanrecht | aanrèk |
aanreiken | aangeve, geve, lange |
aanrijden | aanrieje, aanvare |
aanroeren (ter sprake brengen) | → reppe |
aanrommelen | → brağğele, helle |
aanschaffen | aansjaffe |
aanschouwer | kieker |
aanschuiven (aan tafel voor maaltijd) | biesjuve |
aanslaan (vat bier) | → aanhouwe, → aansjloon, ophouwe |
aanslag (bedekt met een …/ waas) | bezjwaamp |
aanslag (condens) | → aansjlaag, → gaam, kóndens, zjwaam |
aanslag v.d. personele belasting | umsjlaag |
aansnijden (te berde brengen) | aankaarte |
aanspelen (aantodderen) | → aanpungele |
aansporen | mane |
aansporing om (paard) tot vertrek te manen | jöh |
aanspraak | rech |
aansprakelijk | aansjpraokelek |
aanstaan (bevallen) | aansjpreke, aansjtoon, akseptere, bevalle, gedeend zin, naze, proeme |
aanstaand(e) (eerstkomend(e)) | → aansjtaonde, kómmend |
aanstalten (i.s.m. maken) | → aansjtalte, apprensje |
aanstampen (van aarde) | aansjtoate, → aantrae |
aanstellen (druk maken) | → oprege |
aanstellen (fier …) wk. | → kroppe, sjtroeve |
aansteller | → aansjtèller |
aanstellerig persoon | sjendaal |
aanstellerij | → aansjtèlleriej, kemedie |
aanstevenen (met grote passen naderen) | aansjtevele |
aanstoken (ophitsen) | → sjtiechele |
aanstonds | → dalek, sjnak, zoa |
aanstoot | aansjtoat, → ergernis, sjangering |
aanstootgevend beledigen | → sjokkenere |
aanstoten (toosten) | → knoetse |
aantal | deil |
aantal (behoorlijk …) | → bende, rizjement |
aantasting van hout (zwarte vlekken) door weersinvloeden | sjpint |
aantekening houden d.m.v. streepjes (turven) | aansjräöme |
aantodderen | → aanpungele |
aantonen | aantuine, bewieze |
aantrekkelijke, knappe jonge vrouw | sjpetter, → sjtoat, → sjtök |
aantrekken (kleding) | aandoon, aansjtruipe |
aantrekken (opvallend, vreemd schoeisel …) | aansjtevele |
aantrekken (opvallende, vreemde kleding …, of vlug iets van kleding …) | → aanpungele |
aanvaarden | akseptere |
aanvallen | → aanvalle, attekere |
aanvang | aanvank, → aanzat, → aanzèt, → begin, inzat |
aanvangen | aanvange, → beginne, opzètte, sjtarte |
aanvankelijk | → aanvankelek, ièrsj |
aanvechten | besjtrieje |
aanvegen (schoonvegen met bezem) | besseme, kere |
aanvoeren | aanveure |
aanvraag (ʼn … indienen) | postele |
aanvullen | biedoon, kómpletere |
aanwakkeren (aansporen) | → sjtiechele |
aanwakkeren (vuur) | aanbloze |
aanwenden | gebruke |
aanwennen | → aangewinne, → aanwinne |
aanwensel | → gewinde |
aanwezig | prezent |
aanwezig zijn bij | biewone |
aanzet (eerste verschijnsel) | aansjtoat |
aanzet (initiatief) | → aanzat, → aanzèt, inzat |
aanzetten tot | aanzètte, → movere, priekkele |
aanzicht | aanzeen, geziech |
aanzien ww. | → aankieke, → aanzeen |
aanzien (achting) | aanzeen, beteikenis, II ièr |
aanzien (in …) | aangezeen |
aanzien (… voor, verdenken van) | aanzeen (… veur), versjliete (… veur) |
aanzienlijk | → gewiechtig, leppig, respektabel, → II veurnaam |
aar (koren…) | aor |
aard… | aerd… |
aard (wezen) | weze |
aardappel | eerappel |
aardappel (bloemige … van vroeg ras) | ièrsjteling |
aardappel (kapot gekookte, bloemige …) | aafkooksel |
aardappel-rundvleessalade | kouwsjotel |
aardappels (brij van verkookte …) | matsj |
aardappel(s) (gepofte …) | → poef-eerappele, zjwelmenneke |
aardappels (los en kruimig van …) | blomig |
aardappeltje (gepoft, in de schil gekookt …) | zjwelmenneke |
aardbei | → èlber, → ilber |
aarde (grond als massa) | aerd, drek, → grónd |
aarde met water doordrenken | sjlempe |
aarde (op natuurlijke wijze losgeraakte …) | geröl |
aarde (vloer van voorportaal (vaak onbetegeld), voorhuis) | aere |
aarde (wereld) | → aerd, → waereld, → welt |
aardedonker | → peekduuster, sjtiekkeduuster |
aardeinde v.e. boomstam | vot |
aarden (gewennen) | → are, winne |
aarden kruik | gruul |
aarden naar (de aard hebben van) | trèkke (… nao) |
aarden pot | aerdpot, baar |
aarden vaatwerk | döppe |
aardig van uiterlijk van vrouw of meisje | huubsj |
aardlaag (hard) | helle |
aardmannetje | → aerdmenneke, → auvermenneke, → kebouter |
aardnootje | apeneutsje |
aardrijkskunde | aadrekskunde |
aardworm | → perink |
aarsgat | → aasjlook, votlook |
aartsdeugniet | batteraaf, → däögeneet |
aas (bij kaartspel) | aos |
aat (oot) | vluughaver |
abattoir | sjlachhoes |
abces (zwellingsdruk in een gezwel of …) | zjwol |
abeel | belboum |
abrikoos | appelekouw |
absint-alsem | ruuksel |
absolutie (van zonden in de biecht) r.-k. | → abselusie |
absoluut (stellig) | → persee, I wies |
absorberen | opsoppe |
absoute r.-k. | absoet |
academie | akkedemie |
accelereren | optrèkke |
accent (nadruk) | aksent, klemtoan, → naodrök |
accent (tongval) | aksent, → tóngval |
accentueren | aksentewere |
accepteren (aanstaan, bevallen) | aansjpreke, aansjtoon, akseptere, bevalle, gedeend zin, naze, proeme |
accijns op de in groeve gedolven mergelblokken | bergsjtuver |
accordeon | → kwetsjbuul, → moneka, → trèkzak |
accuratesse | genauwigheid |
achjee | → och-doe-lieber |
acht | ach |
acht (in … nemen voor) | heuje veur |
acht slaan op | → boezjere, → gebière, → hemme |
acht (van of in … soorten; “achtsoortig”) | achderlei |
achtbaar | respektabel |
achten ww. | achte, ekstemere, ière |
achten (met zʼn …) | agge (mèt hun/oes/uuch …) |
achter elkaar | achterein |
achteraf verwijten | naowieze |
achterbaks (achter de rug) | achterröğs |
achterbakse, grove man | binnebièr |
achterdocht | natigheid |
achtereenvolgens | veurdevoots |
achteren (naar … kijken) | umkieke |
achtererf (verhard) | achteroet |
achtergelaten | I verlaote |
achtergrond (op de … blijven) (zich verstoppen) | voerthoute (ziech …) |
achterhouden (verdonkeremanen) | → rapsjtokke, → verduustere, I vertoesje |
achterkant | → achterziej |
achterkeuken | → achterkeuke |
achterlijk | → achterlek, → echterlek |
achterlopen van uurwerk | naogoon, → naoloupe |
achternagaan | naogoon, naokómme, naoziette |
achterom | → achterum |
achterpaard | boumpeerd |
achterspeler | bek |
achterste (achterwerk) | → vot |
achterste (laatste) | ech(t)ersjte |
achterstel | → achtersjtèl |
achteruit (achterwaarts) | → achteroet, retoer, truuğ, truuğğersj |
achteruit parkeren | insjteke |
achteruitgaan van gezondheid van personen of de werking van apparaten | naolaote |
achtervolgen | naogoon, naokómme, naoziette |
achterwaarts | → achteroet, retoer, truuğ, truuğğersj |
‘achterwaarts’commando voor paard (met wagen) | truuğ-op-juu(j) |
achterwerk | → vot |
achterwerk (dik … v.e. vrouw) | paersjvot |
achterwerk (man die de vrouwen graag op hun … mept) | vottekletsjer |
achterwerk (vrouw met dik …) | paersjvot |
achting | aanzeen, beteikenis, II ièr, ièrbied, respek |
achtsoortig | achderlei |
achttien | achtièn |
acoliet | akkeliet |
acquisiteur | → akwizitäör, sjtoepjee |
acrobaat | akkerbaat |
acteur | aktäör |
actie | aksie |
actief | bedrievig |
actrice | aktries |
adem | → aom, → aosem |
adem benemen | aafsjnieje |
adem (buiten …) | amechtig, → dempig, → kort |
adem (happen naar …) | sjnakke, → sjnappe |
adem (op … komen) | biekómme |
ademen | → aome, → aoseme |
ader | → aor |
aderlating | vlumsjlaag |
adieu | adiè |
adjunct | adjunk |
advertentie | → advertensie, → annaos |
advies | raod |
adviseren (aanraden) | → rikkemendere |
adviseur | → advizäör, → raodgever |
advocaat (glaasje) | advekaetsje |
advocaat (pleitbezorger) | → advekaat, → verdeidiger |
af(-) | aaf(-) |
af en toe | → avventoe |
af-, op- en overstapje in omheining van weilanden | sjtegel |
afbakenen met palen | aafpaole |
afbeelding | print |
afbeeldingen (van … voorzien) | illestrere |
afbeulen | → morkse |
afbiezen | aafbieze |
afblazen | → aafbloze, → aaflasje |
afbraak | → aafbraok, sjloop |
afbreken (bv. dorre boomtak) | aafknappe |
afdak boven put | pöthuuske |
afdak, schuurtje of gebouwtje achter woning | → boet, pannesjop, → sjop |
afdalen | aafkómme |
afdelingsopzichter in de mijn | daagsjtieger |
afdenderen | aafroebbele |
afdingen | → aafpingele, marsjendere |
afdonderen | aafroebbele |
afdrogen | druège |
afdrogen (de rug) | aafroebbele |
afdruipen (afnokken) | → aafdampe |
affaire | affaer |
affiche | → affiesj, → plekaat, → raambieljèt |
afgaan (eerloos) | aafbranne |
afgang (blamage) | → aafgank, → blamaasj, → sjan, sjendaal |
afgehandeld (zaak) | bekeke |
afgekapt stuk baksteen | klatsjoar |
afgelasten | → aafbloze, → aaflasje |
afgeleefd | → aafgelaef |
afgeleefd (v.e. persoon) | → aafgelaef, → aafgemeld, → keduuk, → oetgekaart, → oetgeranzjeerd, verlepsj |
afgelegen | achteraaf, → boetenaaf, boetenoet |
afgelopen (gedaan) | → aafgeloupe, → gedoon, I sjloes |
afgelopen (jongstleden) | → verlae |
afgemaaid (stoppels van … graan, doorgroeid met onkruid) | II puim(e) |
afgemat | → bekaaf |
afgepast | gepas |
afgepeigerd | → bekaaf |
afgeschoren schapenvacht | geruif |
afgeschreven (op ʼn zijspoor geraakt) | → oetgekaart, → oetgeranzjeerd |
afgesloten | toew |
afgesneden staart | → sjtoepsjtart, → sjtoets |
afgetrapte sloffen of schoenen | latsje |
afgewennen | → aafgewinne, aafwinne |
afgieten van kookwater (aardappelen) | → aaflaote, aafsjödde |
afglijden | aafroetsje |
afglijder | sjamp |
afgrond | aafgrónd, → ravien |
afgunst | → aafguns |
afgunst (bittere …) | nied |
afgunst opwekken | kiessje |
afgunstig | → aafgunstig, → nao-ievertig, → II sjloes |
afhakken | hiekke |
afhandelen (met handschudden/klappen bv. op veemarkt) | aafklatsje |
afhandelen ( van een onderwerp) | aafdoon, aafwiekkele |
afhandig maken (listig …) | → aafloekse |
afhangende draad van een boordsel | fra(a)njel |
afhankelijk | → aafhankelek |
afhankelijk zijn | aafhange |
afharken (na het maaien het veld …) | I puime |
afijzen | aafieze |
afjakkeren | → aafjakkere |
afkeer | → pes, sjörf |
afketsen (verwerpen van voorstel) | → aafketsje, → aafsjampe |
afketser (bilartspel, schietsport) | → aafketsjer, → sjampsjeut |
afkeurenswaardig | verwerpelek |
afkijken | → aafkieke, → sjpieke |
afknellen | aafpietsje |
afknijpen (met nijptang) | aafpietsje |
afknippen v.e. verkoolde kaarsenpit | sjmoeğğe |
afkoelen (plotseling laten …) | versjriekke |
afkomen op | aafkómme, naodere, vernaodere |
afkomst | → aafkóms |
afkomstig uit | gebeurtig (van …) |
afkondigen | → aafkóndige, oetrope, → proklemere |
afkopen | → aafkoupe |
afkrabben | aafkretse, → aafsjrabbe |
afkraken | aafkemme, → aafmake |
afleiden | aafkómme, aafleije |
afliegen | → aaflege, aafsjtrieje, besjtrieje, → óntkinne, prottestere |
aflikken (meisje dat veel met jongens is omgegaan) | aafknage |
afloop | aafloup, ing, kómaaf, oet-ing, → sjlot |
aflopen (bv. de buurt) | aafsjtruipe |
aflossing (estafette) | wiessel |
afluizen | → aafloekse |
afmaken (gruwelijk vermoorden) | massekrere |
afmatten | → aafjakkere |
afmattend (loom makend) | drökkend |
afmeren (schip) | aanlèğğe |
afmeting | maot |
afnemen | mindere |
afnemen (langzamerhand in sterkte …) | sjliete |
afnokken | → aafdampe |
afpassen (meten) | aaftrae |
afpeigeren | → aafjakkere |
afperser | sjantäör |
afplakken, afpleisteren | → aafplekke |
afpraten | aafkalle, → aafsjpreke |
afraffelen, aframmelen (afraffelen ) | → aafraffele |
aframmelen (pak slaag geven) | → verknauwele |
aframmeling | sjmağğe, → zjwens |
afranselen | → verknauwele |
afrasteren | aafmake |
afreageren op | kure aan |
afreis | vertrèk |
africhten | aafriechte, aekstere, bendige, → dressere, temme |
afrikaantje | afrikäönsje |
afroffelen | → aafraffele |
afromen (melk) | aaflaote, doordriè, roume |
afronden | aafrónne |
afrossen | → verknauwele |
afrit | aafsjlaag |
afrukken | → aafriete, → aafroetse |
afschampen | → aafketsje, → aafsjampe |
afschaven | fraeze |
afschepen | aafpoejere, aafsjepe |
afschilferen | → aafsjilvere, bladdere, → sjielfere |
afschrabben, afschrapen | aafkretse, → aafsjrabbe |
afschrift | doorsjlaag |
afschuimen | aafsjoeme |
afschuimen (van soep) | aafsjume |
afslaan (van bieten de bladerkop …) | aafköppe |
afslager | aafsjlaeger |
afsloven | aafjakkere, aafkniepe, aafrakkere |
afsluiting fig. | aafloup, ing, kómaaf, oet-ing, → sjlot |
afsluiting op fles of vat | sjtop |
afsnauwen | → aafsjnuitse, aafvange, biete |
afsoppen | aafzeipe |
afspreken | aafkalle, → aafsjpreke |
afstammeling(en) | naokómmeling, → naozaote |
afstammen | aafkómme, (aaf)sjtamme, sjtamme |
afstamming | → aafkóms |
afstemmen | kortsjlete |
afstoffen (licht … met kwast of plumeau) | aafkwiespele |
afstotelijk | aafsjtuètelek |
afstuiten | ketsje |
aftakeling | retoer |
aftands | aafsjtendig, → oetgelaef |
aftands kledingstuk/voorwerp | → hoddel |
aftobben (zich uitputten door zware arbeid) | → morkse |
aftrappen (bij straatvoetbal met geschoeide voet afpassen voor 1e keus bij ploegsamenstelling) | aaftrappe |
aftrappen bij voetbal | → aaftrappe, → sentere |
aftrekken (masturberen) | → aaftrèkke |
aftroeven | aaftroeve, II euvertroeve, knautse |
aftroggelen | → aafloekse |
afvaardiging | dippetasie |
afvalbak | → drekbak |
afvalfruit | rebu |
afvallen van bladeren of naalden van bomen | ruzele |
afval(schijven) bij het zagen van mergelblokken | gringel |
afvalschilfers (de … (zemelen) bij het wannen van graan) | sjpiek |
afvoer | aafveur |
afvoer (open, natuurlijke … van water) | aaflaot |
afvoer (openzuigen van sifon of … na verstopping) | foeppe |
afvoergaatje (geboord … in raamdorpel om condenswater naar buiten te geleiden) | waternaas |
afvoerkanaal | göt |
afvragen (overhoren) | euverhuère |
afvuren | sjete |
afwaarts | → aversj |
afwachten | beije |
afwas | sjpeul |
afwassen | aafsjpeule, → aafwesje, sjpeule |
afwaswater | → sjotel(s)water, sjpeulwater |
afwatering (zijp) | ziep |
afwegen (gewicht) | aafwaoge |
afwegen (voorstel) | aafwaege |
afwennen | → aafgewinne, aafwinne |
afweren | parere |
afwezig zijn (ontbreken) | → faele |
afwijken | → aafwieke, → versjille |
afwijken in eigenschappen/hoedanigheden | → aafwieke, sjaele, → versjille |
afwijzen (met een smoes) | aafwumpele |
afwisseling | → variasie |
afzetten (bedonderen) | → bedrege, befoetele, → belazere, bemietere, niè |
afzetten met palen | aafpaole |
afzetten met touw | aafsjaore |
afzichtelijk | aafsjtuètelek |
afzien van een mening of voornemen | aafzjweite |
afzonderen | aafzóndere, aafzundere, izelere |
afzonderlijk | aafzónderlek, apaart |
afzweren | → vervloke |
agger (avegaar) | aever |
agitatie | aggetaasje |
agrement (versiersel) | agrementsje |
ah | aoh |
ai (uitroep) | aj |
air | aer |
akelig | akelek |
akelig mens | → ekel, taarpot |
akkefietje | kieksjozerie, sjeet, → tuiterluit |
akker-einde waar niet geploegd kan worden | → oord-ing, → veulder |
akkerland (hoofdeinde van een stuk …) | huidziej |
akkermannetje (witte kwikstaart) | akkermenneke, → kwieksjtertsje |
akkers (grens tussen de …) | rein |
akkerwinde | berwing |
akkoord | → einig, → eins, → inversjtange |
aks | → aaksj, haaksj |
akte | ak |
aktentas | aktetesj |
aktief | bedrievig |
al eeuwen lang | alièwetig, alièwig |
alcohol | alkehol |
alcoholhoudende drank | wauwelwater |
alcoholstokerij | diesteleerderiej |
aleer | → veuralièr |
algemeen | algemein, ginneraal |
algemeen (in ‘t …) | → algaons |
alla (komaan/vooruit) | allè |
alledaags | aldaags |
alledag (dagelijks) | aldaag, → dageleks |
allee (komaan/vooruit) | allè |
allee (laan) | allei, → laan, lei |
alleen (slechts) | allein, → inkel, loeter |
alleen (zonder gezelschap) | allein |
allegaartje | alderdu(i)vel |
allemaal | → allemaol, → allenej, I nej |
allengs | allenkelek, gaondeweg, → lanksemerhand, mèt-en-mèt, ónderhand, mèttertied |
allerhande | alderdu(i)vel, alderlei, väölderlei |
Allerheiligen | Allerhèllige |
Allerheiligste (het …) | Ooshièr |
allerijl (in …) | → halseuverkop, → hölvertröl, → veerveutig |
allerlei | alderdu(i)vel, alderlei, väölderlei |
Allerzielen | Allerzièle |
allerzijds | allerziejds |
alles | al, alles |
alles bij elkaar (kortom) | → al-mèt-al, → oeteindelek, → sómmesemares |
allewijl | → allewiel, → huujtsendaags, → noe |
allicht | alliech, → natuurlek |
Almachtige | Almechtige, Sjöpper |
almanak | → almenak, jaorbook |
alom | euveral |
alpinopet | → alpinopatsj, → barèt |
als voegw. (van vergelijking) | wie |
als (indien) | des, → es, → went |
als regel (doorgaans) | aregel |
alsem | aels |
alsjeblieft | estebleef |
alsof | es-of |
alstublieft | estebleef |
altaar | → altaor, → elter |
altaardoek die voor het front van het altaar hangt (antependium) | fróntaal |
altijd (weer), altoos | → ummer(toe) |
aluin | aloen |
aluminium | alleminium |
alvast | alvas |
alvermannetje | → aerdmenneke, → auvermenneke, → kebouter |
alvorens | → veuralièr |
alweer | → obbenuuj(ts) |
amandelboterkoek (zoete …) | mizerabel |
amateur (liefhebber) | → ammetäör, leefhöbber |
ambacht | → ambach |
ambitie | → ambisie, ièrzöch |
ambt | amp, → peziese |
ambtenaar | amtenaer |
ambtenaar invoerrechten & accijnzen | kemies |
ambulance | ambelaos |
amen | ame |
amer | aomer |
amerij | amelank, → handumdriè, ougenbliek, roef, vlook, wiesj |
ammoniak | ammenjak |
ammunitie | → menuse |
amper | → kremp |
amputeren | aafzètte |
amuseren | ammezere, → vermake |
anderhalf | → anderhauf, → ónderhauf |
andermaal | → obbenuuj(ts) |
anders | andersj |
andijvie | andieve |
anemoon | annemoan |
angelus (derde …) | aovendklok |
angina | kaelóntsjteking |
angora | → geitehaor |
angst | → sjtrank |
angst (in … zitten) | kniepe (‘m …), opzeen (… tege), → poepere (ziette te …), vreze |
angstaanjagend | → lièlek, → ónuiglek, rauw, sjoew |
angstaanjagende, onverzorgde en bloeddorstige kerel | → griezel, → sjoewe, → werewouf |
angsthaas | → bangesjietert |
angstig | → bang |
angstig van aard | benkelek |
angstkreet | angssjrièf |
anijs | anies |
animo | lös |
aniset(te)-likeur (glaasje …) | anizètsje |
anjelier, anjer | groffiaot, junkerke |
anker (inhoudsmaat) | → anker, → driettel |
annexeren | annekzere |
annonce | → advertensie, → annaos |
ansichtkaart | anziech(s)kaart |
antenne | anten, veuler |
antependium | fróntaal |
antiquair | antikaer |
antwoord | besjeid |
anus | → aasjlook, votlook |
apart | apaart, → opziechzelfsjtaond |
apert | ónmieskinbaar |
apotheek | → appetièk |
apotheker | pillendrièr |
apparaat | → apperaat, → toesjtèl |
appel- en perensiroop | → boumsjpies |
appel (gedroogde schijfjes … of peer) | ketsj |
| |
appel (soort …) | sjaopsnaas |
appelbeignet | appelbenjee |
appelbol | krollemol |
appelmoes | → appelmoos |
appelmoesvulling (voor appelvla/ -taart) | appelsjpies |
appels (bak waarin de … worden verbrijzeld voor de azijnbereiding) | sjtoatkómp |
appelsoort | klumpke (Eijsdener …/ Grónsvelder …) |
appelsoort Eijsdener klompje | → käölemenneke, sjaopsnaas |
appeltaart | → appeltoewsjlaag, → tartepóm |
appelwijn | sider |
appetijt | appetiet, → eetlös |
applaudiseren | klappe |
apporteren | appertere |
april | → april |
apropos | apperpo |
aquarium | akwarium |
arbeider | wèrkman |
arbeiderswoning | koleniejshoes |
arbeidzaam | → ieverig, niever(tig), → vlietig |
arbiter | sjeidsrechter |
archief | arsjief |
architect | arsjitek |
aren (bosje/handvol gelezen (“gezeumerde”) …) | zang |
aren lezen | zeumere |
argeloos | poeppeloestig |
argument | bewies, grónd, gróndsjlaag, rae |
argwaan | natigheid |
arm (behoeftig) | erm, → ermelek, ermeudig, → sjamel, → sjièmelek |
arm (lichaamsdeel) | erm, → vlörk |
arm maken | → aafloekse |
arm van geest | achterlek, dóm, → echterlek, ermeudig, → ónbenöllig, ónnuèzel, sjeel, sjtóm, sumpel |
armelijk | → ermelek, ermeudig, → sjamel, → sjièmelek |
armelijk, gebrekkig wonen | hoezere |
armenpot | erme |
armkorf | → ermskörf, hermskörf |
armoede | ermood |
armoedig mens, simpel van geest | ermedeijes |
armoedig (schamel) | erm, → ermelek, ermeudig, → sjamel, → sjièmelek |
armoedig (versleten) | → aafgelaef, → fetuuj, → keduuk, → sjebbig |
armoedige boel | → kalesmanes |
armoedzaaier | ermoodzièjer, kaaljakker |
armvol | köd, rizjement, → waatsj |
armzalig | → erbermelek, → sjièmelek |
armzalige vrouw | troeffel |
arresteren | aanhoute |
arseentrioxide (“arsenicum”) | rattekroet |
artiest (kunstenmaker, fraai figuur) | → grappemeker |
as (spil) | sjpil |
as v.d. in de haard gestookte “klute” of “fómme” | klutendrek |
as (verbrandingsrest) | esj |
asem (adem) | → aom, → aosem |
asfalt | → taar |
asfalteren | tare |
asjeblieft | estebleef |
askruisje | esjekruuske |
aslade | sjoot |
asociaal | → asosjaal, → ordinaer |
asperge | asperzje |
aspic | zjeleij |
assen v.d. in de haard gestookte “klute” of “fómme” | klutendrek |
assistentie | biesjtand |
astrant | → vrech |
astronaut | astrenaut |
Aswoensdag r.-k. | Esjelegoonsdeg |
atelier | → atteljee, wèrkes |
attaqueren | → aanvalle, attekere |
au | aj, auw |
aubade | sjtendsje |
augurk | kómkómmer |
augustus | → auguustes, ougsmaond |
auto | luukswage(l), → oto |
autobus (groepsvervoer) voor woon-werkvervoer van mijnwerkers | koelbös |
automatisch | otomaties |
autoped | roller |
avegaar | aever |
avond (elke …) | alaoves |
avondmaaltijd | aovendbroad |
avondregen (bui die de hele avond zal duren) | → aovendrege |
avonds (‘s …) | alaoves, ‘s aoves |
avondschemering | valaovend |
avonturier | gelökzeuker |
avontuur | avventuur |
azen ww. | → sjpienze |
azijn | → aetsje, → azien |
azijnbereiding (bak waarin de appels worden verbrijzeld voor de …) | sjtoatkómp |